Ontsporing koninklijke trein (1917)

ontsporing koninklijke trein – Houten

Lees meer over dit spoorongeluk via de links in de rode balk

Op 7 juni 1917 om 4.11 uur Amsterdamse Tijd (16.51 uur huidige tijd) ontspoort tussen Schalkwijk en Houten ter hoogte van de Poeldijk een trein. Aan deze trein zijn twee koninklijke rijtuigen gekoppeld, waarin Koningin Wilhelmina zich bevindt. Zij keert terug van een inspectie bij gemobiliseerde soldaten in de regio ’s Hertogenbosch.

Bij de ontsporing kantelt één wagon en ontsporen tien andere treinstellen. Er raken elf mensen gewond, die mede door de Koningin worden verzorgd. De locatie van de ontsporing is tegenwoordig ten noorden van de spoorbrug over het Amsterdam-Rijnkanaal, op het terrein van Beelen.

Beelden bioscoopjournaal gemaakt op 8 juni 1917

Direct na de ontsporing stijgt er een stofwolk op. Mensen klimmen via de openstaande raampjes uit de omgeslagen wagons. Vooral in de omgevallen passagierswagon zijn gewonden. Het kalme optreden van de Koningin is een van de redenen dat er onder de ongeveer 150 passagiers geen paniek uitbreekt.

Bij het treinongeluk raken elf mensen gewond. Er vallen geen doden. Koningin Wilhelmina heeft geen verwondingen. Binnen dertig minuten na de ontsporing vertrekt de Koningin met een eerste groep reizigers naar Utrecht. De rest volgt in kolenwagens. Een dag later op 8 juni 1917 worden filmbeelden gemaakt voor het bioscoopjournaal.

De ontsporing van de koninklijke trein leidt erna tot ophef in Nederland. De volgende dag worden op diverse plaatsen in het land registers geopend, waar de bevolking haar steun kan betuigen aan de Koningin.

Ondanks uitgebreid onderzoek is de reden van de ontsporing niet achterhaald. Het meest voor de hand liggend is dat de hoge temperatuur op deze dag een slag in de spoorrails veroorzaakte, waarna ontsporing plaats vond. De zware treinwielen verbrijzelden de spoorbielzen als luciferhoutjes. In het najaar is de schade met de passagiers afgehandeld. Claims van passagiers dat portemonnees met inhoud na het ongeluk waren verdwenen, worden niet gehonoreerd.

Aandacht 100 jaar later

Honderd jaar na de ongeluk is er aandacht besteed aan het ongeluk bij RTV Utrecht. Bekijk hieronder de reportage die Mark van der Wel met mij maakte.

RTV Utrecht: Wilhelmina ontsnapte aan dood bij treinongeluk Houten

Om precies 16.51 uur op 7 juni 2017 heb ik een herdenkingsbord geslagen op de plek van het ongeluk. Dat was dus 100 jaar later op de minuut nauwkeurig. Omroep Houten filmde het. Het is het begin van een verhaal dat is bekeken vanuit het Houtense station. Wat gebeurde daar en hoe reageerde de stationschef?

Deze pagina is gewijzigd op 22 december 2024